Mijn dagen zitten altijd vol verrassingen. Meestal struikel ik over een steentje, bots ik tegen deuren op of stoot ik mijn teen. Vandaag was weer zo’n dag vol verrassingen. Er ontsnapte een worm uit mijn loeppotje tijdens mijn workshop, ik schrok daar zo van dat ik pardoes twee meter achteruit deinsde, tegen een tafel botste en plat op mijn muil ging. Ten overstaan van mijn medestudenten en docenten.
Graag zou ik elke dag over zulke luchtige onderwerpen schrijven. Maar m’n leven voelt niet zo luchtig. Ik had een afspraak ingeboekt met een docent om mijn portfolio inhoudelijk te laten checken op kwaliteit. Niets bijzonders. Wij zien onze docenten zeer weinig en we moeten het meestal doen met een college of 2 per semester. Zo vaak hadden we elkaar niet gezien.
Nietsvermoedend klapte ik mijn laptop open en opende ik mijn portfolio. Hij keek me heel indringend aan. Na een paar seconden stilte zei hij: dit gaat niet over je portfolio, dit gaat over jou. Waar komt dat gevoel bij jou vandaan, dat je er niet toe doet? Wat maakt dat je zo’n allesoverheersende kritiek op jezelf hebt?
Stomverbaasd kijk ik hem aan. Er volgt een gesprek over mijn interne criticus, mijn fixed mindset aangaande mijn eigen leerproces, mijn leerkuil en mijn belemmeringen. Ik zeg hem dat ik mezelf compleet mislukt voel als aanstaand leerkracht en dat ik niet weet wat ik hier nog doe. Het gaat over de lat die ik voor mezelf zo ontzettend hoog heb. Het gaat erover dat ik mezelf graag afbrand, nog voor een ander de gelegenheid krijgt. Als ik mezelf al afgeschreven heb, kan ik mezelf de pijn besparen als een ander dat doet.. Hij vraagt naar hoe zich dat vertaalt naar mijn onderwijspraktijk. We praten over de compassie en warmte die ik voel voor de kinderen en waarom ik hen wel de ruimte kan geven om te groeien, maar mezelf niet. We praten over wat me drijft om te kiezen voor dit vak. We praten over mijn kwetsbaarheid en wat dat met anderen doet. Maar ook over wat dat met mij doet. Hij zegt dingen die gaan over mijn zijn. Over mijn identiteit. Hij zegt: Je bent een taaie. Ik zie wel hoe hard je bent. Je zelfspot. Ik had er binnen vijf minuten doorheen geprikt.
Mevrouw Freezefire: je bent hier om je portfolio te laten beoordelen. Je wilt horen dat het goed is. Maar dat ga ik je niet vertellen. De vraag is waar jij de lat legt voor jezelf. Ik ben niet geïnteresseerd in de kwaliteit van je ICT-portfolio. Een perfect en gelikt portfolio zegt me niets. Jouw leerproces, de reflecties op jezelf en je rol als leerkracht zeggen me veel meer.
Gedesillusioneerd verlaat ik de kamer. Deze docent heb ik vier keer gezien. En ik kan er niet omheen dat hij mij ook gezien heeft. Blijkbaar is er gebeurd wat ik nu zelf enkele keren heb ervaren met leerlingen: een direct, intens en veilig contact waarin de ander ziet wie je bent. Ik vind het heel oncomfortabel als iemand anders dan ik zelf vingers op zere plekken legt. Ik kan het niet verdragen dat iemand liefdevol over me praat en me een compliment geeft. En ik haat het me als iemand me weigert te vertellen dat ik iets goed doe, maar de bal terugkaatst. Ik weet niet of er een dag komt waarop ik trots ben op mezelf.
En die worm die door het luchtgaatje was ontsnapt? Die heb ik eigenhandig opgepakt en weer terug in z’n tijdelijke huisje gezet.